Τρίτη 29 Μαρτίου 2011

Παρασκευή - Αρωμάτισμα του Γιαουρτιού



Για την Παρασκευή γιαουρτιού δεν απαιτούνται παρά μόνο δύο συστατικά: γάλα και μαγιά (γιαουρτοπυτιά). 
Το γάλα της αγελάδας, του προβάτου, της κατσίκας, της φοράδας, της γαϊδούρας, της καμήλας, του βούβαλου κλπ. ακόμη και της σόγιας, μπορεί να χρησιμοποιηθεί στη κατασκευή γιαουρτιού. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε φρέσκο πλήρες ή αποβουτυρωμένο γάλα, γάλα κονσερβοποιημένο ή γάλα - σκόνη, σε συνδυασμό των παραπάνω μορφών γάλατος
Ένα κιλό γάλα θα δώσει ένα κιλό γιαούρτι. 

Το άρωμα και η σύσταση θα διαφέρουν ανάλογα με τον τύπο του γάλατος που θα χρησιμοποιηθεί. 
Το πλήρες γάλα θα δώσει ένα λείο, ομοιογενές και εύγεστο γιαούρτι, ενώ το αποβουτυρωμένο θα δώσει πενιχρότερο αποτέλεσμα. 
Για ένα πυκνότερο και γλυκύτερο γιαούρτι χρησιμοποιήστε μισό και μισό από τους προηγούμενους τύπους. 
Η προσθήκη άπαχης γαλακτόσκονης και (1 / 3 κυπέλλου σε 1 κιλό γάλα) στο πλήρες ή το αποβουτυρωμένο γάλα θα δώσει επίσης ένα πιο πηχτό και πιο θρεπτικό γιαούρτι


Μπορείτε να αρωματίσετε το γιαούρτι σας είτε πριν είτε μετά την πήξη. 
Για να το αρωματίσετε πριν, προσθέστε απλώς 1 / 4 - 1 / 3 του κυπέλλου μέλι ή άλλα αρωματικά συστατικά (όπως π.χ. καφέ στιγμής σκόνη ανάμεικτο με ζάχαρη, η βανίλια), στο γάλα πριν το ζέσταμα και έπειτα ενεργήστε όπως υποδείξαμε παραπάνω. Ωστόσο, με το αρωμάτισμα του γιαουρτιού από πριν θα περιορίσετε τις χρήσεις του & επιπλέον, μπορεί να αργήσει το πήξιμο ή ακόμα και να εμποδιστεί εντελώς.
Εξάλλου, αν φτιάξετε σκέτο γιαούρτι, θα έχετε την επιλογή να το σερβίρετε με πολλούς τρόπους.

Μπορείτε να το απολαύσετε σαν πρόχειρο φαγητό ή ως συνοδευτικό σε άλλα φαγητά, ή ως επιδόρπιο (γλυκαμένο ή όχι ανάλογα με τις προτιμήσεις σας), και ακόμη να έχετε μια προμήθεια αυτούσιου γιαουρτιού για να το χρησιμοποιήσετε στο μαγείρεμα κάποιου φαγητού ή στην Παρασκευή ενός γλυκίσματος. 
Έτσι, μια μόνο πηξιά από γιαούρτι, θα πληρώσει διάφορες λειτουργίες και θα προσφέρει μια μεγάλη ποικιλία γευστικών εμπειριών.

Η Μαγιά

γιαουρτοπητιά, που θα βάλετε στο γάλα για να μετατραπεί σε γιαούρτι, μπορεί να είναι μια μικρή ποσότητα σπιτικού γιαουρτιού ή γιαουρτιού του εμπορίου, ή και στεγνή μαγιά. Αν χρησιμοποιήσετε την τελευταία, θα πρέπει να είναι "ζωντανή" (μη παστεριωμένη) φρέσκια και μη αρωματισμένη. Η στεγνή ή "ξηρή" μαγιά, που κοστίζει λίγο περισσότερο, πωλείται στα καταστήματα υγιεινών τροφών και σε ορισμένα φαρμακεία. Μπορεί να διατηρηθεί για πολλούς μήνες σε ψυχρό μέρος και να χρησιμοποιηθεί για το πήξιμο του φρέσκου γιαουρτιού.

Η γεύση του γιαουρτιού θα εξαρτηθεί τόσο από την εκλογή της μαγιάς, όσο και από τον τύπο του γάλατος που θα διαλέξετε. Μια παλιότερη, πιο ξινισμένη γιαουρτοπυτιά θα δώσει ξινό γιαούρτι (και θα χρειαστεί περισσότερο χρόνο για να ζυμωθεί), ενώ μια πιο φρέσκια πυτιά, θα δώσει ένα πιο γλυκόγευστο προϊόν.
Αφού διαλέξετε τον τύπο του γάλατος και τη μαγιά, θα μπορέσετε να προχωρήσετε στην Παρασκευή του γιαουρτιού της αρεσκείας σας.

Το Ζέσταμα και το Kρύωμα του Γάλατος

Σε μια εμαγιέ ή ανοξείδωτη κατσαρόλα - ή και σε πυρέξ - ζεσταίνετε 1 κιλό γάλα μέχρι που να αρχίσει να βράζει. Με τον τρόπο αυτό θα σκοτώσετε τα βακτήρια που υπάρχουν στο γάλα γιατί αλλιώς τα καλοήθη βακτήρια της μαγιάς θα καταστούν αναποτελεσματικά.
Καθώς το γάλα θα θερμαίνεται, πρέπει να το ανακατεύετε συχνά με ξύλινο κουτάλι, για να μην πιάσει πέτσα στην επιφάνεια. Αν όμως σχηματιστεί πέτσα αφαιρέστε την.
Στη συνέχεια, κατεβάστε την κατσαρόλα από τη φωτιά, ανακατεύοντας πότε - πότε μέχρι η θερμοκρασία να κατέβει στους 45° Κ (Χρησιμοποιήστε θερμόμετρο ζαχαροπλαστικής). Αυτή είναι η ιδεώδης θερμοκρασία για τον πολλαπλασιασμό των βακίλων του γιαουρτιού (τα βακτήρια πεθαίνουν αν η θερμοκρασία του γάλατος ξεπεράσει τους 45° Κ και παραμένουν ανενεργά όταν είναι κάτω από τους 35° Κ).
Αν δεν έχετε θερμόμετρο ζαχαροπλαστικής μπορείτε να δοκιμάσετε τη θερμοκρασία του γάλατος βουτώντας σ' αυτό το μικρό σας δάχτυλο: αν μετρήσετε αργά ως το δέκα, η θερμοκρασία είναι περίπου κατάλληλη. Φυσικά θα φροντίσετε το δάχτυλό σας - θερμόμετρο να είναι πολύ καθαρό για να αποφευχθεί αναμόλυνση του γάλατος.

Η Προσθήκη της Μαγιάς
Χωρίς αργοπορία - για να μην κρυώσει περισσότερο το γάλα - τοποθετήστε δύο κουταλιές της σούπας φρέσκο γιαούρτι (θερμοκρασία δωματίου) ή ένα σακουλάκι ξερής μαγιάς του εμπορίου σε ένα μικρό μπολ.
Αν χρησιμοποιήσετε φρέσκο γιαούρτι, χτυπήστε με το με πιρούνι, ώστε να γίνει σχεδόν ρευστό. Προσθέτετε μερικές κουταλιές χλιαρό γάλα κατά διαστήματα, συνεχίζοντας να χτυπάτε το μείγμα δυνατά ώσπου να γίνει ομοιογενές. Ρίξτε το έπειτα στο υπόλοιπο γάλα της κατσαρόλας και ανακατέψτε το καλά μέχρι να αναμιχθεί εντελώς.
Αν χρησιμοποιήσετε ξερή μαγιά, προσθέστε την στο χλιαρό γάλα και ανακατέψτε καλά μέχρι να ανακατευτεί εντελώς με το γάλα. Αν θέλετε να αυξήσετε ή να ελαττώσετε την ποσότητα του γάλατος, προσαρμόστε ανάλογα και την ποσότητα της μαγιάς. Φροντίστε ώστε να μην βάζετε πάρα πολύ μαγιά, γιατί το γιαούρτι σας θα γίνει υπερβολικά ξινό.
Για να γίνει πηχτό το γιαούρτι, ορισμένοι προσθέτουν στο γάλα λίγη ζελατίνη. Αν θέλετε να κάνετε και εσείς το ίδιο, λιώστε μια κουταλιά της σούπας ζελατίνη σε μια κουταλιά νερό. (Για περισσότερο πηχτό γιαούρτι, διπλασιάστε την ποσότητα της ζελατίνης και του νερού). Ανακατέψτε ζεσταίνοντας σε χαμηλή θερμοκρασία μέχρι να διαλυθεί η ζελατίνη εντελώς και μετά ρίξτε το διάλυμα στο ζεστό γάλα. Κρυώστε το μείγμα του γάλατος και της ζελατίνης στους 45° Κ και προσθέστε τη μαγιά όπως υποδείξαμε πιο πάνω.

Μέθοδοι Πήξης και Eξοπλισμός

Για την Παρασκευή του γιαουρτιού συνιστάται κάθε λογής εξοπλισμός, από δοχεία ντουμπλαρισμένα με το ξερό χόρτο μέχρι ηλεκτρικές συσκευές.
Στην πραγματικότητα, το γιαούρτι μπορεί να γίνει πολύ εύκολα και με επιτυχία στο σπίτι, χωρίς ειδικά σκεύη.
Το σημαντικό όμως είναι η διατήρηση σωστής και σταθερής θερμοκρασίας κατά τη διάρκεια της ζύμωσης ή επώασης (πραγματικά πρόκειται για ένα είδος επώασης των καλοηθών βακτηρίων του γιαουρτιού). Όπως συμβαίνει με την μαγιά του ψωμιού (προζύμι) έτσι και οι βάκιλοι του γιαουρτιού είναι πάρα πολύ ευαίσθητοι στις αλλαγές της θερμοκρασίας.
Μην ξεχνάτε ότι τα βακτήρια είναι ανενεργά κάτω από τους 35° Κ και ότι σκοτώνονται σε θερμοκρασίες πάνω από τους 50° Κ. Πρέπει συνεπώς να βρείτε την κατάλληλη θερμοκρασία για να αναπτυχθούν τα βακτήρια και να πήξουν το γάλα, ώστε να αποκτήσει ημιστερεή σύσταση. Η θερμοκρασία των 45° Κ είναι η ιδεώδης γι' αυτό το σκοπό.

Ο ευκολότερος τρόπος για να διατηρήσετε σταθερή θερμοκρασία κατά τη διάρκεια της ζύμωσης είναι να χρησιμοποιήσετε μια ηλεκτρική συσκευή. Οι συσκευές αυτές πωλούνται σε καταστήματα ηλεκτρικών ειδών ή εκεί που πωλούνται υγιεινές τροφές. Η καθεμία περιέχει θερμαντικό στοιχείο και ένα σετ από δοχεία με καπάκι. Από τη στιγμή που θα ελέγξετε τη θερμοκρασία και θα ακολουθήσετε τις οδηγίες του παρασκευαστή, μπορείτε να είστε βέβαιοι πως δεν θα αποτύχετε.
Ένας άλλος τρόπος παρασκευής γιαουρτιού είναι να χρησιμοποιήσετε ένα πλατύστομο θερμός, που το προθερμαίνεται ξεπλένοντας το με ζεστό νερό. Ρίχνετε μέσα το χλιαρό μείγμα του γάλατος, ανακατεμένο καλά με τη μαγιά και το σφραγίζετε αμέσως. Το αφήνετε χωρίς να το κουνήσετε 4 - 6 ώρες, μέχρι να πήξει. Έπειτα αφαιρείτε το σκέπασμα και το βάζετε στο ψυγείο να κρυώσει. Αφού κρυώσει καλά μεταφέρετε το γιαούρτι σε γυάλινο ή άλλο κατάλληλο σκεύος. Το θερμός, χάρη στη μονωτική του ιδιότητα θα διατηρήσει το μείγμα στη θερμοκρασία που είχε όταν το ρίξατε μέσα. Η μέθοδος αυτή είναι πράγματι σίγουρη.
Υπάρχει και ο τρίτος τρόπος, που ίσως δεν είναι τόσο σίγουρος όσο της ηλεκτρικής συσκευής ή του θερμός. Αυτός βασίζεται στη μέθοδο που με επιτυχία χρησιμοποιήθηκε στα Βαλκάνια, τη Μέση Ανατολή, τον Καύκασο και την Κεντρική Ασία επί χιλιάδες χρόνια. Χύνετε το χλιαρό γάλα και το μείγμα της μαγιάς σε ένα καθαρό πήλινο τσουκάλι ή σε γυάλινο δοχείο (πυρέξ). Το σκεπάζετε με ένα μεγάλο πιάτο ή αλουμινόχαρτο. Σκεπάζετε έπειτα καλά το δοχείο με μάλλινο σάλι ή μικρή κουβέρτα και το αφήνετε να σταθεί, χωρίς να το κουνήσετε, σε ζεστό μέρος 45° απαλλαγμένο από ρεύματα, όπως είναι π.χ. ο θερμοθάλαμος της ηλεκτρικής κουζίνας, ο φούρνος, που έχετε θερμάνει στους 45° και έπειτα τον έχετε σβήσει.
Σημειώνεται ότι το γιαούρτι δεν πρέπει να ταραχθεί - δεν επιδέχεται τάραγμα κατά τη διάρκεια της πήξης. Ακολουθείστε οποιαδήποτε μέθοδο σας φαίνεται καλύτερη. Βεβαιωθείτε μόνο ότι η θερμοκρασία θα είναι γύρω στους 45° Κ. Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας.

Πόσο θα Kρατήσει η Πήξη

Σε θερμός το πήξιμο θα πάρει από 4 (το ελάχιστο) έως έξι ώρες. Με την ξερή μαγιά του εμπορίου, ο χρόνος συντομεύεται κάπως. Από καιρό σε καιρό πρέπει να ελέγχετε για να δείτε αν το μείγμα έχει αποκτήσει την κατάλληλη πυκνότητα. Αρχίσετε τον έλεγχο μετά από έξι περίπου ώρες, και μετά ελέγχετε κάθε μία ώρα περίπου. Αμέσως μετά την πήξη βάλτε το στο ψυγείο για να μην πάρει το γιαούρτι σας δυσάρεστη ξινή γεύση. Αφήστε το στο ψυγείο, κατά προτίμηση 24 ώρες, πριν το σερβίρετε.

Μερικές φορές μπορεί να παρατηρήσετε λίγη υδαρή ουσία (ορρός - τυρόγαλα) στην επιφάνεια. Πρόκειται για κάτι φυσικό που συμβαίνει σε όλα τα γιαούρτια είτε σπιτικά, είτε του εμπορίου. Μη το ανακατέψετε και μη το πετάξετε γιατί περιέχει μεγάλη ποσότητα βιταμίνης Β12 και μεταλλικά στοιχεία.
Για να εξασφαλίσετε μια συνεχή προμήθεια γιαουρτιού, θυμηθείτε να κρατάτε από κάθε πηξιά μια μικρή ποσότητα, που θα σας χρησιμεύσει για μαγιά. Αφού τοποθετήσετε τη μαγιά σε βάζο, το κλείνετε καλά και το διατηρείτε σε ψυγείο για μια περίπου εβδομάδα. Με αυτό τον τρόπο μπορείτε να φτιάχνετε γιαούρτι με δική σας σπιτική μαγιά, σχεδόν επάπειρον. Αν, ωστόσο, το γιαούρτι σας γίνει πολύ λεπτό στη δομή (νερουλό) ή πολύ άγευστο, ξαναρχίστε μια καινούργια μαγιά από καλό γιαούρτι με ξερή μαγιά του εμπορίου.

Στην απίθανη περίπτωση που δεν θα επιτύχουν οι προσπάθειές σας να φτιάξετε γιαούρτι, οι αιτίες θα πρέπει να είναι οι εξής:
1. Τα σκευή σας δεν ήταν απόλυτα καθαρά.
2. Τα βακτήρια της μαγιάς θα είχαν προηγούμενα σκοτωθεί με παστερίωση (φροντίστε να χρησιμοποιήσετε "ζωντανή" γιαουρτοπυτιά).
3. Το γάλα θα περιείχε αντιβιοτικά που είχαν ίσως δοθεί στο ζώο που το παρήγαγε (είναι παράνομο να πουλούν τέτοιο γάλα).
4. Η μαγιά θα ήταν πολύ παλιά.
5. Το γάλα δεν θα είχε βραστεί προηγούμενα για να σκοτωθούν τα βακτήρια που υπήρχαν σε αυτό.
6. Το γάλα θα ήταν πάρα πολύ καυτό, ή πάρα πολύ κρύο όταν προστέθηκε η μαγιά.
7. Η μαγιά δεν θα είχε αναμιχθεί εντελώς στο γάλα.
8. Το γάλα του μείγματος θα ταράχτηκε κατά τη διάρκεια της πήξης.
9. Δεν θα αφήσατε αρκετό χρόνο για να πήξει. 



Πηγή:
http://www.radicio.com/forum/index.php?showtopic=2011

1 σχόλιο:

Γιάννης είπε...

Να είσαι καλά. Καλή χρονιά